عباس عبدی در پی انتشار یادداشت «تأخُّر فرهنگی و نسخه‌های الكترونیكی» كه در شماره دیروز بود، با توجه به بررسی بازخوردها، یكی از دوستان كه از نزدیك با این سامانه آشنا است، ضمن تاكید بر اصل منطق كاربرد این فناوری و رعایت فرهنگ استفاده از آن توضیحاتی داد كه جهت تكمیل و تصحیح آن یادداشت بسیار مفید است، به ویژه اینكه مساله بهداشت و درمان فراگیر مهم است و حفظ محرمانگی آن ضرورت دارد. اولین مساله دو بخشی بودن سامانه است. یك بخش مربوط به اطلاعات هویتی بیماران و بخش دیگر كه بخش اصلی است، اطلاعات پزشكی افراد است. اطلاعات هویتی تقریبا همان است كه در صفحه اول دفترچه‌های بیمه نیز نوشته شده است. دسترسی به این اطلاعات برای كادرهای پزشكی و درمانی نظیر شیوه كاغذی قبلی ممكن است. ولی دسترسی به بخش اطلاعات پزشكی و درمانی بدون اجازه بیمار ممكن نیست و به این صورت طراحی شده است كه شخص بیمار باید پیش از معاینه توسط پزشك درخواست دسترسی را به سامانه اعلام كند و سامانه برای او یك كد و رمز را با محدودیت زمانی استفاده پیامك می‌كند و او این كد را در اختیار پزشك قرار می‌دهد و پزشك با استفاده از آن وارد سامانه بخش اطلاعات پزشكی فرد می‌شود و متناسب با نیازمندی و رسته پزشكی دسترسی فراهم می‌شود. نكته دیگر اینكه به علل روشنی وضعیت و كارت واكسیناسیون جزو اطلاعات هویتی محسوب شده و قابل دسترسی برای كادر پزشكی است و علت لو رفتن كارت واكسیناسیون آقای وزیر بهداشت و درمان نیز همین است، زیرا با وارد كردن كد ملی و نام و فامیل فرد به راحتی می‌توان به اطلاعات هویتی و واكسیناسیون او دسترسی داشت. ولی مساله مهم این است كه امكانات موجود در این سامانه به راحتی می‌گوید كه چه كسانی این اطلاعات را دیده و احیانا سوء استفاده كرده‌اند و در همین مورد خاص نیز افراد شناخته شده‌اند. همچنین ورود افراد دیگر با استفاده از كاربری پزشكان نیز شناسایی و تذكر داده خواهد شد و به نوعی نظارت برخط نیز وجود دارد. البته وجود مشكلات و حتی سوءاستفاده‌ها در آغاز این فرآیند به‌طور قطع محتمل است و برجسته نیز خواهد شد ولی شیوه‌هایی برای جلوگیری از سوءاستفاده در سامانه تعبیه شده است كه به مرور همه كاربران با آن آشنا می‌شوند و از سوءاستفاده پرهیز خواهند كرد. همچنان كه اطلاعات بانكی افراد نیز در اختیار كارمندان بانك است ولی به دلیل وجود نظارت قوی، كمتر شاهد تخلفی در این زمینه بوده‌ایم. یكی از مشكلات مهم در آغاز این تحولات، وجود مخالفت قوی در برابر آن از سوی افراد ذی‌نفع است. از جمله پزشكان به صورت سنتی عادت به نسخه‌های كاغذی دارند، به علاوه ممكن است این كار در ابتدا وقت‌گیر باشد، احتمال قطع برق یا قطع اینترنت نیز مساله مهم دیگر است. از همه مهم‌تر شفافیت در روشن شدن انجام همه امور و فعالیت‌های پزشكی، می‌تواند مانعی در همراهی با این طرح باشد، كه در هر حال باید از جایی آغاز كرد، هر چند تردیدی نیست كه این كار مشكلات اجرایی و فرهنگی خود را دارد، آن هم در جامعه‌ای كه بخش مهمی از جامعه بی‌سواد یا كم‌سواد هستند.